Jak mikrobiom jelitowy wpływa na proces starzenia się?

Najnowsze badania pokazują, że mikrobiom jelitowy może odgrywać kluczową rolę w procesie starzenia, a pewne gatunki bakterii mogą być niezastąpione w promowaniu zdrowego starzenia. Badanie przeprowadzone przez naukowców z singapurskiego Instytutu Genomu, Agencji Nauki, Technologii i Badań (A*STAR GIS), we współpracy z Instytutem Sieci Immunologii ASTAR oraz Narodowym Uniwersytetem Singapuru, otwiera nowe możliwości w rozumieniu biologii starzenia. Starzenie i mikrobiom jelitowy Starzenie jest złożonym procesem, obejmującym stopniowy spadek funkcji fizjologicznych, co często wiąże się ze wzrostem liczby chorób. W kontekście starzejącego się społeczeństwa Singapuru, naukowcy koncentrują się na zrozumieniu mechanizmów starzenia oraz na poszukiwaniu kluczowych czynników stylu życia i diety, które mogą wspierać zdrowe starzenie. Jako część tego wysiłku zespół badawczy przeprowadził pierwsze na dużą skalę badanie nad mikrobiomem ponad 200 osób w wieku 80–89 lat. Analizy wykazały, jak mikrobiom jelitowy zmienia się wraz z wiekiem i które gatunki bakteryjne są powiązane ze zdrowym starzeniem. Odkrycia: Spadek różnorodności bakteryjnej Naukowcy, stosując zaawansowane techniki sekwencjonowania DNA, odkryli znaczący spadek różnorodności bakteryjnej jelit wraz z wiekiem. Jednym z istotnych odkryć był spadek liczby bakterii Faecalibacterium prausnitzii, które produkują kwas masłowy. Kwas masłowy jest kluczowym krótkołańcuchowym kwasem tłuszczowym, który wspomaga zdrowie jelit, redukuje stany zapalne, wspiera funkcjonowanie bariery jelitowej i ułatwia komunikację jelitowo-mózgową. Już ta informacja sugeruje nam, aby osoby w podeszłym wieku wprowadziły do swojej suplementacji maślan sodu. Jednocześnie zaobserwowano wzrost liczby gatunków Alistipes i Bacteroides. Alistipes wykorzystuje alternatywne substraty pochodzące od Bacteroides do produkcji kwasu masłowego, co wydaje się kompensować zmniejszoną obecność F. prausnitzii. Taka adaptacja może wspierać produkcję kwasu masłowego w jelitach osób starszych, co sprzyja zdrowemu starzeniu. Badacze, aby zweryfikować odkrycia, przeprowadzili testy na modelach przedklinicznych zdrowego starzenia. Pomimo różnic w mikrobiomie różnych gatunków, zaobserwowano zaskakujące podobieństwo funkcjonalne, szczególnie w ścieżkach związanych z produkcją kwasu masłowego. Wskazuje to, że choć konkretne bakterie mogą różnić się między gatunkami, ich funkcje wspierające zdrowe starzenie mogą być podobne. Związki bakterii z markerami zdrowia Naukowcy zbadali również powiązania między zmianami w mikrobiomie a markerami zdrowotnymi, takimi jak stan zapalny, poziom cukru i witamin. Odkryto, że Parabacteroides goldsteinii, obiecujący gatunek probiotyczny, ma związek z poziomem glukozy na czczo, a inne bakterie, takie jak Streptococcus parasanguinis i Bacteroides coprocola, mają wpływ na poziom witaminy B12. Sugeruje to, że obecność tych bakterii może być wskaźnikiem zdrowego starzenia i stanowić podstawę do opracowania nieinwazyjnych testów oceny ryzyka osłabienia funkcji organizmu. Przyszłość badań W kolejnych etapach badań zespół planuje dogłębne analizy wybranych szczepów bakterii oraz ich ścieżek metabolicznych. Dzięki modelom przedklinicznym chcą sprawdzić, jak wyniki te można potencjalnie przekształcić w preparaty wspomagające zdrowe starzenie. Aarthi Ravikrishnan, główny naukowiec badania z A*STAR GIS, komentuje: „Nasze badania dostarczają kluczowych informacji o wyjątkowych cechach mikrobiomu jelitowego oraz o zmianach metabolicznych towarzyszących starzeniu. Badanie to otwiera ekscytujące możliwości eksploracji biologii starzenia, szczególnie w kontekście populacji Azji.” Profesor Niranjan Nagarajan, Dyrektor Architektury Genomu i Lider Grupy ds. Technologii Metagenomicznych i Systemów Mikrobiologicznych w A*STAR GIS, dodaje: „Nasze odkrycia stanowią fundament dla przyszłych badań nad rozwojem ukierunkowanych terapii probiotycznych i prebiotycznych, które mogą wspierać zdrowe starzenie poprzez modulację mikrobiomu jelitowego.” Dr Wan Yue, Dyrektor Wykonawczy A*STAR GIS, zauważa: „Badanie pozwala na lepsze zrozumienie mikrobiomu jelitowego w naszej lokalnej populacji seniorów i wskazuje na potencjalne biomarkery i probiotyki specyficzne dla populacji azjatyckiej, które mogą wspierać zdrowe starzenie. Może to stanowić użyteczny wskaźnik wczesnego wykrywania chorób oraz interwencji, co poprawia prognozy zdrowotne pacjentów.” Suplementy Na dziś (listopad 2024) nie ma omawianych szczepów w dostępnych probiotykach. Faecalibacterium prausnitzii niestety nie jest jeszcze dostępny w suplementach probiotycznych, ponieważ jest wrażliwy na tlen, co utrudnia jego produkcję i przechowywanie. Jedynym szczepem dostępnym w niektórych wyspecjalizowanych suplementach jest Streptococcus parasanguinis. Za to bakterie z tej grupy można znaleźć w niektórych suplementach probiotycznych, szczególnie te wspomagające zdrowie jamy ustnej. Streptococcus salivarius K12 i M18 są dostępne jako probiotyki do higieny jamy ustnej, ale nie mają udokumentowanego wpływu na poziomy witaminy B12. Ponieważ wymienione szczepy bakterii nie są obecnie dostępne w formie suplementów, warto wybierać probiotyki zawierające szczepy o udowodnionym wpływie na zdrowie jelit, takie jak Lactobacillus, Bifidobacterium, a także prebiotyki, które wspierają różnorodność mikrobiomu. I koniecznie należy zmieniać probiotyki co pewien czas, aby nie doszło do przekolonizowania mikrobiomu. Standardowo robi się to co 3 miesiące, ale jest to zależne od stanu zdrowia oraz kondycji jelit.

Jak mikrobiom jelitowy wpływa na proces starzenia się?

eL-Amino

„Zakwaszanie” żołądka

Rutyna

Słoneczna witamina D3

Miód jako lek na rany

Wirus czy bakteria?

Farmakologia żywieniowa i farmaceutyki

Witamina C w synergii przeciwko nowotworom