Jaki jest optymalny poziom estradiolu? U młodej kobiety w drugiej fazie cyklu — fazie lutealnej — produkcja żeńskich hormonów płciowych jest największa. Stężenie głównego żeńskiego hormonu płciowego, estradiolu, wynosi od 100 do 220 pikogramów na mililitr. Badania wykazały, że potrzeba ponad 70 pikogramów estradiolu na mililitr, żeby tętnice wieńcowe, które doprowadzają substancje odżywcze do serca, odpowiednio się rozkurczały i dostarczały odpowiednią ilość krwi do serca. Górna i dolna granica zakresu normy laboratoryjnej dla estradiolu u kobiet w wieku pomenopauzalnym wynosi odpowiednio 50 i 20 pikogramów na mililitr, czyli bardzo mało. Poziomy estradiolu, które, kierując się definicją statystyczną, można stwierdzić u 95% kobiet po menopauzie, są zbyt niskie, aby kobiety te mogły zachować dobry stan zdrowia. Dlatego specjaliści zalecają rozważyć wprowadzenie leczenia hormonalnego u wszystkich kobiet po menopauzie, u których poziom estradiolu znajduje się w granicach normy przewidzianej na ich wiek. Pod warunkiem że spełniają one warunki minimalne: prowadzą odpowiedni tryb życia i stosują właściwą dietę. Jaki poziom testosteronu jest optymalny? W wielu badaniach wykazano, że u mężczyzn stężenie testosteronu powinno być w każdym okresie życia, porównywalne ze średnim stężeniem testosteronu stwierdzanym u młodych mężczyzn. Czyli powinno wynosić od 6500 do 7000 pikogramów na mililitr (lub od 650 do 700 nanogramów na decylitr). Ten poziom wystarcza, aby testosteron spełniał swoją funkcję, czyli zapewniał odpowiednią sprawność seksualną, zwłaszcza odpowiedni popęd, oraz obniżał ryzyko rozwoju chorób serca, cukrzycy, utraty masy kostnej, a także ryzyko przedwczesnej śmierci. Poziom testosteronu mieszczący się w górnym przedziale normy dla młodego dorosłego mężczyzny to poziom, dzięki któremu masa mięśniowa się rozwija, ciało jest silniejsze, a objętość krwi jest większa, podobnie jak liczba czerwonych krwinek i gęstość mineralna kości. W badaniach wykazano również, że optymalny poziom testosteronu dla mężczyzny to taki, który mieści się w górnych 10% zakresu normy, czyli jest bliski górnej granicy normy, ponieważ przy takim poziomie testosteronu śmiertelność jest najniższa. Dlatego zaleca się, aby dążyć do stężenia testosteronu wynoszącego 6500 pikogramów na mililitr (650 ng/dl). Jeżeli mężczyzna jest bardziej umięśniony i większy, zaleca się dążyć do stężenia testosteronu pomiędzy 7000 a 8000 pikogramów na mililitr (od 500 do 700 ng/dl). Jaki poziom hormonów tarczycy T3 i T4 jest optymalny? Badania wykazały, że lepiej mieć poziom hormonu tarczycy T4 (z czterema atomami jodu), którego jest najwięcej we krwi, mieszczący się w górnym przedziale zakresu normy. Pozwala to uniknąć rozwoju miażdżycy, cukrzycy i zespołu metabolicznego oraz raka. Naturopaci zalecają, aby utrzymywać T4 w górnych 20% zakresu normy, aby dodatkowo uniknąć nadwagi. Śmiertelność jest niższa, kiedy stężenie wolnej frakcji tyroksyny we krwi mieści się w górnych 25% najniższych stężeń stwierdzanych w populacji. Jeśli chodzi o hormon tarczycy T3, czyli najbardziej aktywny hormon tarczycy, którego najwięcej znajduje się w komórkach, sytuacja wygląda podobnie, z wyjątkiem tego, że przy wysokich poziomach hormonu T3 bliskich lub przekraczających górną granicę normy, może dojść do migotania przedsionków, które prowadzi do tachykardii i niewydolności serca, jak również powstawania skrzepów krwi w sercu, które po oderwaniu się mogą spowodować udar. Jeśli chodzi o hormon przysadki, który stymuluje tarczyce do produkcji hormonu tarczycy, czyli TSH to sytuacja jest odwrotna. Najlepiej, żeby poziom TSH mieścił się w dolnych 25 lub 50% zakresu normy laboratoryjnej lub, inaczej mówiąc, wynosił poniżej 2 μIU/ml (norma wynosi od 0,4 do 4,0 mikrojednostek międzynarodowych na mililitr, μIU/ml). Podwyższony poziom TSH wskazuje na niedobór hormonu tarczycy we krwi, ponieważ wówczas potrzeba jest więcej TSH, aby silniej stymulować gruczoł tarczycy do produkcji wystarczającej ilości hormonów tarczycy. Wysoki poziom TSH jest oznaką niedoczynności tarczycy, podczas gdy zbyt niski poziom może, acz nie musi, oznaczać nadczynność tarczycy. Jaki poziom hormonu wzrostu jest optymalny? Najlepszą oceną poziomu hormonu wzrostu nie jest mierzenie jego stężenia we krwi, które w ciągu dnia może być bliskie zera i często się zmienia, ale pomiar stężenia IGF-1. IGF-1, czyli insulinopodobny czynnik wzrostu-1 (hormon, który, jak wskazuje jego nazwa, budową przypomina insulinę), to hormon produkowany pod wpływem stymulacji hormonem wzrostu, który ma wpływ na wiele istotnych działań hormonu wzrostu. Stężenie IGF-1 we krwi jest stabilne i mierzalne, w przeciwieństwie do stężeń hormonu wzrostu, które są zbyt zmienne i przez większość dnia bliskie zera. Poziom IGF-1 daje dobrą orientację co do aktywności metabolicznej hormonu wzrostu, ponieważ fakt, że IGF-1 jest wytwarzany, dowodzi, że hormon wzrostu działa. Poziom IGF-1 należy mierzyć, stosując najbardziej wiarygodną z metod, czyli metodę RIA (radioimmunologiczną). Niestety większość laboratoriów medycznych stosuje najmniej wiarygodną z dostępnych metod, czyli chemiluminescencję, a wyniki uzyskane tą metodą bywają fałszywe. Badania wykazały, że aby uniknąć otyłości, zespołu metabolicznego, chorób serca, cukrzycy i osteoporozy i zwiększyć przewidywaną długość swojego życia, należy dążyć do tego, aby stężenie IGF-1 mieściło się w górnej jednej trzeciej zakresu normy dla młodych dorosłych, czyli wynosiło więcej niż od 220 do 250 mikrogramów. Stosując leczenie mające na celu poprawę stanu zdrowia, należy dążyć do przekroczenia tego progu. Oczywiście, leczenie należy przerwać, jeśli wystąpią objawy przedawkowania hormonu wzrostu, takie jak obrzęki dłoni, stóp i warg.