Tauryna

Tauryna jest niezwykłym aminokwasem, uważanym za jeden z najlepiej strzeżonych sekretów optymalnego zdrowia. Uważa się, że to właśnie ona jest przysłowiową kropką nad i w kwestii długowieczności. Korzyści z jej stosowania są tak szerokie i rozległe, że naukowcy opisali taurynę jako „cudowną cząsteczkę”.1 Tauryna czyli kwas 2-aminoetanosulfonowy, jest naturalnie występującym aminokwasem zawierającym siarkę. Ten niebiałkowy aminokwas nasz organizm jest w stanie sam wyprodukować, niestety w dość małych ilościach. Resztę musimy uzupełnić z diety. W organizmie, tauryna powstaje za pomocą pewnego enzymu z dwóch aminokwasów metioniny i cysteiny. Moce przerobowe tego enzymu są dość niewielkie, a zapotrzebowanie na taurynę dość wysokie. Takie mamy czasy: dużo wolnych rodników, metali ciężkich itp. To wszystko powoduje zwiększone zapotrzebowanie na ten aminokwas. Normalne starzenie się też powoduje spadek produkcji tauryny i jedynym ratunkiem jest suplementacja. I pewnie ewolucja spowoduje, że zwiększy się aktywność tego enzymu, ale nie nastąpi to szybciej niż za kilka (kilkanaście) pokoleń. Tauryna jest drugim po glutaminie najliczniej występujący aminokwasem z tzw. puli wolnych aminokwasów. Występuje w całym organizmie, ale szczególnie w tkankach zawierających komórki pobudliwe, takich jak nerwy i mięsień sercowy. Ma różnorakie działanie, a jednym z nich jest wyłapywanie jonów wapnia znajdujących się poza komórkami. Ta „umiejętność” pozwala jej regulować przekazywanie impulsów nerwowych co przekłada się m.in. na prawidłowe bicie serca. Biologia tauryny Tauryna jest produkowana głównie w wątrobie, gdzie z metioniny poprzez cysteinę, przechodzi w kwas cysteinosulfonowy, który z kolei przekształcany jest w hipotaurynę i taurynę. Ludzie i koty nie są w stanie wytwarzać taurynę w wystarczającej ilości. Dlatego rozsądne jest, aby w pewnych sytuacjach zadbać o jej suplementację. Jest to ważne, bo praktycznie każda komórka naszego ciała jej potrzebuje. Prawdziwe znaczenie tauryny zostało poznane dopiero w ostatnich 25 latach i zapewne jest jeszcze dużo do odkrycia. Wiemy już, że organizm wytwarza specjalne białka transportowe ukierunkowane na dostarczanie tauryny. Znaleziono ją w mózgu, siatkówce oka, sercu, łożysku, leukocytach i mięśniach.2 Tak liczny obszar działania sugeruje, że jest bardzo ważny dla organizmu aminokwas. A tym samym bardzo ważne jest utrzymanie jej odpowiedniej ilości. Osoba ważąca 70 kg ma ok. 70 g tauryny.3 Gdy przyjmowana jest doustnie w formie suplementu, to wchłanianie jej jest dość powolne i odbywa się głównie w jelicie cienkim. Aktywność tauryny w organizmie wynosi ok. 6,5 godziny, a najwyższą wartość osiąga w ciągu 1 do 2,5 godziny od przyjęcia.4 Praktycznie 95% tauryny jest wydalana z moczem, z czego 70% jako tauryna i 25% jako siarczan.5 Natomiast z kałem wydalana jest tauryna związana z kwasami tłuszczowymi oraz tauryna znajdująca się w komórkach mikroorganizmów. Zwiększone wydalanie tauryny z kałem zauważa się też u osób stosujących dietę z dużą zawartością białka, zwłaszcza sojowego.6 Poziom tauryny w tkankach jest ściśle regulowany przez nerki. To one w razie wykrycia niskiego poziomu, aktywują wchłanianie zwrotne. Do tego procesu potrzebują sodu jak również chlorków lub bromków. U osób stosujących dietę wegetariańską, wydalanie tauryny z moczem jest niskie. I odwrotnie, u osób spożywających dużo mięsa oraz owoców morza, wydalanie tauryny jest wysokie. Tauryna jest często określana mianem aminokwasu „nieistotnego” lub „warunkowo niezbędnego”. Niektórzy uważają, że powinna być stosowana tylko dla noworodków i niemowląt. Ewentualnie mogą ją przyjmować kobiety w ciąży. Uważam, że jest to bardzo mocne niedopowiedzenie. Od dawna wiadomo, że tauryna występuje w dużych stężeniach w mózgu płodu i jest niezbędna do optymalnego rozwoju mózgu. Tauryna to bez wątpienia jeden z najistotniejszych aminokwasów w organizmie. Pojawiło się już bardzo dużo dowodów na to, że jej niedobór może nas wpędzić w poważne choroby np. ciężką kardiomiopatię7, dysfunkcję nerek8, problemów z trzustką9, czy też utratę fotoreceptorów siatkówki10. Aby organizm sam mógł wyprodukować taurynę to potrzebuje odpowiednich elementów budulcowych: aminokwasów cysteiny i metioniny, a także witaminy A, B6 i cynku. Bakterie Nasza mikroflora jelitowa odgrywa ważną rolę w regulacji zdrowia. Nowe badanie dowodzi że tauryna pomaga w tworzeniu odporności na infekcje, a czyni to poprzez uwalnianie w jelitach związków siarki. Związki te są szkodliwe dla groźnych dla nas bakterii. Nie wszystkie bakterie są niebezpieczne. Jest niewielka grupa pożytecznych bakterii, zwana Deltaproteobacteria. Te bakterie i inni członkowie zdrowego mikrobiomu potrzebują do swojego rozwoju siarki. Tauryna jest aminokwasem siarkowym, który podczas metabolizowania w jelitach uwalnia związki siarki, a te są świetną bronią na np. Klebsiella pneumoniae. Bakterię, która może powodować zapalenie płuc, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i inne infekcje.11 Cukrzyca Rola tauryny w cukrzycy i innych zaburzeniach metabolicznych jest dość dobrze poznana. Zgromadzone dane wskazują na skuteczność tauryny w eliminowaniu cukrzycy insulinozależnej i nieinsulinozależnej oraz insulinooporności.12,13,14,15 Wiemy, że osoby chorujące na cukrzycę mają o 25% niższy poziom tauryny we krwi, w stosunku do osób zdrowych.16 Nie jest to reakcja obronna, tylko wynika z wykorzystania tauryny w procesie usuwania skutków cukrzycy. Dlatego, w przypadku różnych stanów patofizjologicznych konieczne jest dosuplementowanie tauryny. Suplementacja tauryny korzystnie wpływa na ograniczenie powikłań cukrzycowych, w tym retinopatię, nefropatię, neuropatię, miażdżycę i kardiomiopatię. Skuteczność tauryny wynikają z jej wielopoziomowego działania na funkcje komórkowe. Odpowiednia suplementacja tauryną jest w stanie złagodzić nieprawidłowości strukturalne trzustki,17 poprawić produkcję insuliny oraz uwrażliwić komórki na ten hormon.18 Dodatkowo, wraz z witaminą E działa ochronnie na nerki, gdy te zostaną narażone na końcowe produkty glikozylacji. Leczenie tauryną w stanie przedcukrzycowym hamuje hiperglikemię i obniża poziom hemoglobiny glikowanej, cholesterolu i triglicerydów.19 U osób chorych na cukrzycę typu II tauryna zmniejsza stany zapalne, stres oksydacyjny a także częstość występowania powikłań cukrzycowych, w tym chorób nerek, oczu i nerwów. Dodana do metforminy znacząco eliminuje uszkodzenie tkanek.20 Mężczyźni chorzy na cukrzycę, cierpią też z innego powodu. Są oni prawie trzy razy bardziej narażeni na zaburzenia erekcji niż osoby nie chorujące. Badania na zwierzętach wykazały znaczące korzyści po suplementacji tauryną. Łącznie z podwyższeniem testosteronu.21 Długowieczność Tauryna jest nam niezbędna na każdym etapie życia. Od narodzin, aż do śmierci. Ten zakres zapotrzebowania na taurynę sprawia że wielu specjalistów uważa ją za „składnik odżywczy długowieczności”.22 Wysokie spożycie tauryny, czasami uważanego za jeden z najlepiej strzeżonych sekretów optymalnego zdrowia, zostało zidentyfikowane jako potencjalnie kluczowy czynnik długowieczności, wspólny dla najdłużej żyjących populacji świata. Japończycy znajdują się na drugim miejscu w kwestii długości życia. Średnio żyją 85,03 lat. Różnicą trzech miesięcy wyprzedza ich Hongkong (85,29 lat).23 W badaniu CARDIAC ( CARDiovascular DIsease and Alimentary Comparison Study) analizowano ilość aminokwasu tauryny w dobowej zbiórce moczu. Poziom tauryny to swoisty marker ilości spożywanych owoców morza. Jednym z najciekawszych odkryć było porównanie japońskich mieszkańców Okinawy którzy nadal mieszkają na Okinawie z tymi, którzy wyemigrowali do Brazylii. Grupę która wyemigrowała do Brazylii podzielono na tych którzy mieszkają w Sao Paolo i tych mieszkających w Campo Grande, prawie tysiąc kilometrów w głąb lądu. Japończycy mieszkający na Okinawie mają najdłuższą długość życia i najniższą śmiertelność z powodu chorób układu krążenia. Obie brazylijskie populacje pochodzące z Okinawy miały znacznie niższy poziom tauryny niż japońscy mieszkańcy Okinawy. Nie jest to zaskakujące, ponieważ dieta brazylijska zawiera znacznie więcej mięsa i mniej owoców morza niż tradycyjna dieta japońska. Poziom tauryny był najniższy u osób mieszkających w Campo Grande, z dala od źródła świeżych owoców morza które jedli średnio tylko raz na dwa tygodnie. Długość życia tej populacji była aż o 17 lat krótsza niż mieszkańców Okinawy mieszkających w Japonii.24 Nadciśnienie Tauryna może okazać się skuteczna w zapobieganiu rozwoju nadciśnienia. Choć przez dodawanie jej do napojów energetyzujących, wiele osób uważa że podnosi ona ciśnienie krwi. Jest dokładnie odwrotnie. Tauryna poprawia funkcjonowanie śródbłonka oraz nerek.25 W innym badaniu 120 pacjentów ze stanem przednadciśnieniowym otrzymywało 1,6 grama tauryny dziennie lub placebo przez okres 12 tygodni. Pacjenci otrzymujący taurynę mieli spadek ciśnienia skurczowego i rozkurczowego w porównaniu z pacjentami z grupy placebo, u których nie wystąpił spadek ciśnienia. Im wyższe było początkowe ciśnienie krwi, tym większa była poprawa przy suplementacji tauryną. W badaniu z 1996 r. naukowcy zbadali poziom tauryny w populacji tybetańskiej, która nie jadła ryb ani mięsa z powodu przekonań religijnych. Populacja ta miała również tendencję do spożywania dużych ilości soli. W rezultacie czego około 40% z nich miało dość wysokie ciśnienie krwi. Mniej więcej dwukrotnie wyższe niż średnia światowa. Wiele z tych osób, miało nadciśnienie typu ciężkiego z wartościami skurczowymi powyżej 200 mmHg. Wszystkim tym osobom podawano trzy razy dziennie po 1000 mg tauryny rozpuszczonej w herbacie. W sumie 3 gramy na dobę. I podziałało. Wystarczyły dwa miesiące, aby badani doświadczyli znacznego spadku zarówno skurczowego jak i rozkurczowego ciśnienia krwi.26 Nerki Tauryna odgrywa rolę normalizującą w czterech różnych postaciach choroby nerek: kłębuszkowym zapaleniu nerek, nefropatii cukrzycowej, przewlekłej niewydolności nerek i ostrym uszkodzeniu nerek (AKI). Jednak osoby ze schyłkową niewydolnością nerek powinny unikać dużych dawek tauryny. Wiąże się to z upośledzoną czynnością nerek która może powodować nadmierne gromadzenie się tauryny we krwi. Niepokój Kwas gamma-aminomasłowy (GABA) jest głównym uspokajającym neuroprzekaźnik w mózgu. Pomaga nam się zrelaksować, wyciszyć i utrzymać dobry nastrój. Niski poziom GABA powoduje że stajemy się niespokojni, wystraszeni, przytłoczeni lub nadmiernie zestresowani. Łatwo ulegamy „rozpraszajkom” a w sytuacjach dość błahych ulegamy nadmiernej stymulacji. Za niskim poziomem GABA stoi wiele czynników np. nietolerancja glutenu, zaburzenia metaboliczne, nadmierny wysiłek fizyczny, stres, choroby czy urazy. Spora część osób, nie rozumiejąc skąd u nich spadek nastroju, zaczyna sięgać np. po alkohol. Jest to zły pomysł, bo alkohol nie zwiększa poziomu relaksu, a wręcz przeciwnie - jest stresorem dla naszego organizmu. Warto sprawdzić czy suplementacja tauryną, nie zmieni naszego samopoczucia. Daj sobie trzy, cztery dni, bo już w tak krótkim czasie suplementacji powinny zajść pozytywne zmiany. Tauryna działa w mózgu podobnie jak GABA, ma nawet podobną budowę i łatwo wiąże się z receptorami GABA. Oczy Wszystkie tkanki oka zawierają taurynę, zarówno nerwowe, jak i nienerwowe. Jednak to siatkówka ma jej najwięcej. W zdrowej siatkówce stężenie tauryny jest co najmniej 10 razy wyższe niż jakiegokolwiek innego aminokwasu. Bez niej nie przeżyją komórki zwojowe siatkówki. Chroni również zewnętrzne segmenty pręcików przed uszkodzeniem foticznym. Poważne zmiany zwyrodnieniowe fotoreceptorów są częste u zwierząt, które nie wytwarzają odpowiednich poziomów tauryny (kotów, małp) i niestety ludzi. Do toksyn niszczących nerwy należy nadmierny poziom glutaminianu, który może być odpowiedzialny za obumieranie komórek zwojowych i uszkodzenie nerwu wzrokowego obserwowane w jaskrze z otwartym kątem.27 Dlatego, tauryna jest zalecana w jaskrze i chorobach siatkówki ze względu na cenne właściwości antyoksydacyjne.28 Układ nerwowy (mózg, neuroprzekaźniki) Wykazująca szerokie działanie, tauryna została uznana za cząsteczkę terapeutyczną, zwłaszcza w przypadku zaburzeń neurologicznych. Jest świetna do naprawy mózgu, choć niezbyt łatwo przekracza barierę krew-mózg. Zdecydowanie łatwiej barierę tę przekraczają jej analogi. Przyjmowana w dawce 1500 mg wykazywała ochronę bariery krew-mózg. Już dawno obalono mit, jakoby starsze osoby nie tworzyły nowych komórek mózgowych. W każdym wieku mamy zdolność tworzenia nowych komórek, a tauryna wspiera komórki macierzyste, aby te przekształciły się w komórki nerwowe. Ostatnie badania wykazały że tauryna pobudza wzrost nowych komórek mózgowych w hipokampie, czyli tych odpowiedzialnych za pamięć. Poprzez zwiększoną ilość synaps poprawiona zostaje komunikacja między neuronami, co przekłada się na poprawę pamięć i przyspieszenie procesów uczenia. Nie jest to jedyna, ale bardzo znacząca korzyść zdrowotna w kwestii poprawy działania mózgu. W zaburzeniach układu nerwowego tauryna wykazuje działanie ochronnie. Ochrania przed toksycznością występującą w chorobach neurodegeneracyjnych takich jak Parkinson, Alzheimer i Huntington.29,30,31 Ochronne działanie tauryny na mózg zostało udowodnione w badaniach na zwierzętach i ludziach. W badaniach na zwierzętach myszy, które otrzymywały taurynę, doświadczyły szybkiego wzrostu komórek macierzystych w mózgu. Podobne wyniki uzyskano w badaniach nad komórkami mózgowymi ludzi. Mangan Jednym z bardziej szkodliwych w nadmiarze minerałów jest mangan. Gdy jest go zbyt dużo, to najbardziej cierpi mózg. Osoby z zatruciem manganem tracą orientację przestrzenną, nie potrafią utrzymać koncentracji oraz mają zaniki pamięci. Medycyna znając zagrożenie płynące z zatrucia manganem, póki co nie ma idealnego rozwiązania. Badania pokazują, że terapie chelatujące mangan przynoszą dość słabe efekty. I tu z pomocą przychodzi tauryna. Nie jako chelat, ale jako ochrona. Tauryna nie usunie manganu, ale zabezpieczy komórki nerwowe przed nadmierną jego toksycznością.32 W innym badaniu zwierzętom podawano pestycyd chloropiryfos, ołów w formie octanu ołowiu lub oba te związki na raz. Wszystkie zwierzęta narażone na toksyny wykazały degenerację i pogorszenie stanu tkanki mózgowej. Kiedy jednak podano szczurom toksynę i w tym samym czasie taurynę, to nie doszło do uszkodzenia tkanki mózgu. GABA Tauryna zwiększa produkcję neuroprzekaźników tj. acetylocholina, GABA, serotonina. Poprzez zwiększenie produkcji GABA następuje wyciszenie komórek mózgu, co w znaczący sposób obniża prawdopodobieństwo wystąpienia ataku padaczkowego. Jest też pomocna w chwili nadmiernego pobudzenia. Zadziała jak hamulec. Uspokoi, wyciszy i wyłączy gonitwę myśli. W badaniach wykazano przeciwdepresyjne działanie tauryny, które najprawdopodobniej może wynikać z regulowania osi HPA (podwzgórze-przysadka-nadnercza). Tauryna, hamuje uwalnianie neuronów pobudzających, takich jak glutaminian, hamuje TNF-α i zwiększa produkcję ATP.33,34 Spełnia ona prawie wszystkie kryteria (poza jednym) określającym bycie neuroprzekaźnikiem. Te kryteria to: enzymy i biochemia niezbędna do biosyntezy tauryny istnieje w neuronach presynaptycznych jest uwalniana w wyniku depolaryzacji presynaptycznej i wpływa na komórki posynaptyczne, a mechanizm ten jest zależny od wapnia jej działanie jest przerywane przez degradację lub ponowne jej wchłanianie. Posiada również antagonistę. Istnieje specyficzny receptor wychwytu na komórkach postsynaptycznych Spośród tych kryteriów taurynie brakuje tylko identyfikacji receptora postsynaptycznego, aby można było ją uznać za neuroprzekaźnik. Demencja Niskie spożycie tauryny wiąże się również z większym ryzykiem demencji. Jedno z badań obserwacyjnych wykazało, że starsze zdrowe osoby spożywały w przeszłości o około 18% więcej tauryny w porównaniu z osobami, u których zdiagnozowano demencję. Grupa o najwyższym spożyciu tauryny uzyskała najwyższe wyniki poznawcze.35 Serce i układ krążenia Choć taurynę po raz pierwszy wyizolowano w 1827 roku (z żółci wołu), to niewiele było wiadomo o tej cząsteczce aż do lat 90. XX wieku. W 1985 roku tauryna została oficjalnie zatwierdzona do leczenia pacjentów z niewydolnością serca w Japonii. Większość pacjentów z niewydolnością serca otrzymujących suplementację tauryną (2–3 g dziennie przez okres od czterech do ośmiu tygodni) wykazała poprawę funkcji skurczowej lewej komory serca. Poprawiła się też pojemność minutowa serca i objętość wyrzutowa.36 Co ciekawsze, tauryna (3 g/doba) jest skuteczniejsza w poprawie funkcji skurczowej lewej komory od koenzymu Q10.37 A przecież to koenzym Q10 od dawna jest uważany za najskuteczniejszy suplement (w niektórych państwach lek) na problemy sercowe. Inne badanie przeprowadzone wśród pacjentów z niewydolnością serca w II lub III klasie NYHA otrzymujących taurynę w dawce 500 mg trzy razy dziennie przez dwa tygodnie, wykazało poprawę wydolności wysiłkowej.38 Suplementacja tauryną wzmacnia komórki mięśnia sercowego, wydłuża ich żywotność i chroni przed uszkodzeniami, jednocześnie redukując wiele czynników powodujących miażdżycę. Badania w izolowanych kąpielach tkankowych wykazały, że tauryna rozluźnia nadmiernie skurczone tętnice. Mechanizm działania rozszerzającego naczynia krwionośne przez taurynę polega na aktywacji kanałów potasowych aktywowanych przez jony wapnia o dużej przewodności.39 Poziomy tauryny i jej działanie w komórkach mięśnia sercowego jest zależne od wielu czynników. Naukowców zaciekawiło, że gatunki o najszybszym tętnie miały wyższy poziom tauryny w mięśniu sercowym. To doprowadziło do spekulacji, że tauryna jest w jakiś sposób związana z obciążeniem serca. Kolejne badania wykazały, że tauryna poprawia produkcję energii w mięśniu sercowym oraz ochrania i regeneruje mitochondria, które zajmują ok. 30% wagi serca. Ma również działanie antyarytmiczne poprzez wyłapywanie pozakomórkowych jonów wapnia. Serce z niedoborem tauryny jest mniej wrażliwe na działanie wapnia, a ten minerał jest niezbędny, aby nastąpił skurcz mięśnia. Dlatego, utrzymanie odpowiedniego poziomu tauryny powoduje tak ważne rozluźnienie mięśnia sercowego.40 Jednym z ciekawszych przykładów działania tauryny jest rosyjskie badanie pacjentów poddawanych wymianie zastawki serca i operacji bajpasów. Oba te zabiegi wiążą się ze zubożeniem energii mięśnia sercowego. Po wprowadzeniu suplementacji tauryną odnotowano poprawę pompowania serca, zmniejszenie rozmiaru powiększonych komór, obniżeniem poziomu trójglicerydów i znaczną poprawą jakości życia.41 Palacze Tauryna jest w stanie przywrócić normalne funkcjonowanie naczyń krwionośnych u palaczy. Dym papierosowy powoduje zmiany w naczyniach krwionośnych, powodując, że „zachowują się one jak sztywna rurka”. Ta sztywność zapobiega rozszerzaniu się naczyń co powoduje stan zwany dysfunkcją śródbłonka. Do badania włączono 15 zdrowych palaczy i 15 zdrowych osób niepalących. Początkowo średnica naczyń krwionośnych u palaczy była mniejsza niż u osób niepalących. Po przyjmowaniu 1,5 grama tauryny dziennie przez pięć dni, średnica naczyń krwionośnych u palaczy wzrosła do poziomu porównywalnego do średnicy naczyń krwionośnych u osób niepalących.42 Szumy uszne Tauryna jest nie tylko ważna dla oczu, ale również jest kluczowa w procesie słyszenia. Jest na tyle skuteczna, że w niektórych przypadkach odnotowano odwrócenie procesów biochemiczne odpowiedzialnych za utratę słuchu.43,44 Inne badania dowiodły, że tauryna świetnie sobie radzi z szumami usznymi.45 Badania obserwacyjne wykazały, że szumy uszne występują częściej jeśli jest niższy poziom tauryny w organizmie.46 Statystycznie, dużo więcej uszkodzeń słuchu dotyczy komórek nerwowych niż mechanicznych części ucha. Komórki nerwowe które przekształcają fale dźwiękowe tak aby były „rozumiane” przez nasz mózg są wybitnie delikatne. Dość prosto może je uszkodzić głośna muzyka czy też praca przy maszynach budowlanych. Kolejne badania wykazały, że tauryna może zmniejszać uszkodzenia komórek rzęsatych i stymulować regenerację nerwu słuchowego.47 Okazuje się że każdy uraz spowodowany nadmiernym hałasem, obniża poziom magnezu i tauryny. W badaniach na zwierzętach stwierdzono, że uraz spowodowany hałasem obniża poziom tauryny w mózgu, a suplementacja tauryną zmniejsza aktywację nerwów wywołaną hałasem. Udar Badania molekularne wykazały, że tauryna może być dobrą ochroną przed udarem. W Japonii została zatwierdzona do leczenia epizodów podobnych do udaru mózgu u osób z chorobą mitochondrialną. Kluczowe jest, aby mieć taurynę w organizmie gdy nastąpi udar, a nie podać ją po przebytym udarze. Wtedy nie wykazuje ona właściwości ochronnych. W badaniu na zwierzętach którym wymuszono udar niedokrwienny, tauryna zmniejszyła wielkość uszkodzeń mózgu spowodowanych udarem o około 55% w porównaniu ze zwierzętami, które nie otrzymały leczenia.48 Tauryna chroni również przed uszkodzeniami mózgu powodowanymi przez udar krwotoczny. Zwierzęta, którym podawano taurynę podczas wymuszonego udaru krwotocznego rzadziej traciły funkcje poznawcze i rzadziej cierpiały na obrzęk mózgu.49 Wątroba Obecnie najczęściej spotykaną chorobą wątroby jest niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby w skrócie NAFLD. W tej przypadłości, w wątrobie gromadzi się nadmiar tłuszczu, a nie jest on spowodowany nadmiernym spożyciem alkoholu. Jeśli nic z tym nie zrobimy to może prowadzić do marskości wątroby, a w zaawansowanych przypadkach do raka wątroby.50 Tauryna zapobiega uszkodzeniom wątroby poprzez zapobieganie gromadzenia się tłuszczu w wątrobie.51 Chroni komórki przed wolnymi rodnikami i toksynami, pomagając zmniejszyć nasilenie uszkodzenia wątroby wywołanego stresem oksydacyjnym.52 Można powiedzieć że jest integralną częścią mechanizmów obronnych wątroby. Tauryna na wiele sposobów wzmacnia obronę antyoksydacyjną. Zwiększa produkcję kluczowych enzymów antyoksydacyjnych w organizmie. W badaniu klinicznym kobiety w wieku 55–70 lat losowo przydzielono do grupy otrzymującej 1500 mg tauryny lub placebo przez 16 tygodni. Po 16 tygodniach oceniano markery stresu oksydacyjnego i okazało się, że tauryna zwiększyła poziom dysmutazy ponadtlenkowej.53 W badaniu klinicznym z udziałem osób z przewlekłą chorobą wątroby, doustna suplementacja tauryny w dawce 2 gramów dziennie zmniejszyła częstotliwości, czas trwania i intensywności skurczów mięśni.54 W innym badaniu 24 pacjentów z przewlekłym zapaleniem wątroby przyjmowało 2 gramy tauryny 3 razy dziennie przez 3 miesiące. Po tym czasie markery uszkodzenia wątroby, a także markery stresu oksydacyjnego znacznie się zmniejszyły, podobnie jak podwyższony poziom cholesterolu i trójglicerydów.55 Żółć Wątroba jest głównym narządem regulującym poziom aminokwasów siarkowych we krwi. Żółć składa się z czterech rodzajów kwasów żółciowych: cholowego, chenodeoksycholowego, deoksycholowego i litocholowego. W złożonym procesie enzymatycznym są one łączone z glicyną i tauryną. Takie połączenie żółci z aminokwasami zwiększa ich polarność oraz rozpuszczalność w wodzie.56 Właściwości, choroby i dolegliwości Główne role tauryny w organizmie to:57,58,59 działa przeciwzapalnie, przeciwutleniająco, przeciwapoptotycznie, przeciwdrgawkowo wywiera korzystny wpływ na układ trawienny, hormonalny, odpornościowy, mięśniowy, neurologiczny, rozrodczy i wzrokowy60,61,62 utrzymuje prawidłowe nawodnienia i równowagę elektrolitową w komórkach (jest osmoregulatorem) wspiera ogólne funkcje centralnego układu nerwowego: reguluje aktywność nerwów stabilizuje błony komórkowe tworzy sole żółciowe ułatwia wchłanianie składników odżywczych i poprawia zdrowie przewodu pokarmowego jest antyoksydantem zwiększa poziom dysmutazy ponadtlenkowej63 wspiera funkcjonowanie serca i układu krwionośnego: wspomaga kurczliwość działa antyarytmicznie obniża ciśnienie krwi hamuje agregacje płytek krwi zmniejsza sztywność tętnic poprawia sen reguluje komórkowy poziom jonów wapnia usuwa metale ciężkie ołów, mangan usuwa nadmiar amoniaku ochrania nerki przed nadmierną ilością glukozy (wraz z witaminą E) wzmacnia działanie metforminy wzmacnia i chroni siatkówkę oka przyczynia się do niszczenia patogennych bakterii, grzybów, pasożytów i wirusów64 jest potrzebna do optymalnego funkcjonowania mitochondriów chroni komórki ucha wewnętrznego przed uszkodzeniem stabilizuje telomery redukuje uszkodzenia DNA Zdrowie mózgu: stymuluje neurogenezę (wzrost nowych komórek mózgowych)65,66,67 ochrania przed ekscytotoksycznością (szkodliwą nadaktywnością mózgu)68 ochrania przed toksynami, które mogą uszkodzić mózg69,70,71 minimalizuje uszkodzenia mózgu spowodowane udarem i urazami głowy72,73 zachowuje prawidłowe funkcje komórkowe zmniejsza związaną z wiekiem utratę pamięci W komórkach śródbłonka tauryna hamuje:74 hamuje apoptozę hamuje stany zapalne hamuje stres oksydacyjny hamuje śmierć komórek zwiększa wytwarzanie NO Pełni rolę ochronną przed: lękiem depresją chorobami neurodegeneracyjnymi udarem epilepsją neuropatią cukrzycową uszkodzeniami neuronów spowodowanymi urazami i chemikaliami glutaminianem sodu nadmierną ekspozycją na ozon (O3) Suplementacja tauryną jest ważna dla osób z zastoinową niewydolnością serca, kardiomiopatią, chorobami wątroby. Liczne badania udowodniły jej skuteczną pomoc w następujących chorobach: AIDS alergiczne zapalenie przełyku bezsenność choroba Alzheimer choroba Huntingtona choroba Parkinsona cukrzyca demencja depresja dystrofia miotoniczna eozynofilia (zbyt duża licznie granulocytów) epilepsja hipercholesterolemia insulinooporność kamienie żółciowe kardiomiopatia marskość wątroby miażdżyca migrena nadciśnienie nefropatia neuropatia niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby niedoczynność tarczycy niewydolność serca75,76 nowotwory polipy nosa RZS sarkopenia77 schorzenia siatkówki oka retinopatia barwnikowa wrzodziejące zapalenie jelita grubego zaburzenia rytmu snu i czuwania zapalenie płuc zespół Angelmana zespół łamliwego chromosomu X zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD) Synergia Tauryna wspomaga magnez w dostaniu się do komórek, dlatego dobrą formą suplementacji magnezu jest taurynian magnezu. Wraz z niacyną tauryna zmniejsza stan zapalny i zwłóknienie wywołane przez antybiotyk przeciwnowotworowy bleomycynę. Dodatkowo synergia ta blokowała wywołane przez bleomycynę zwiększone wytwarzanie tlenku azotu w płynie z płukania oskrzelowo-pęcherzykowego.78 Tauryna wykazała też wzmocnienie korzystnego działanie metforminy.79 Objawy niedoboru i zalecenia Niedobór tauryny w pierwszej kolejności daje objawy od strony psychiki. Pojawia się lęk, depresja i bezsenność. Poprzedza je drażliwość, obsesyjne myślenie, niepokój. Im większy niedobór, tym bardziej cierpi psychika. U niektórych osób pojawiają się migreny. Tauryna jest aminokwasem niezbędnym dla prawidłowego rozwoju noworodków i niemowląt. To ona w głównej mierze odpowiada za prawidłowy rozwój mózgu i oczu niemowląt. Mleko matki zawiera duże ilości tauryny, prawdopodobnie w celu zrekompensowania niewystarczającej syntezy tauryny na wczesnym etapie życia dziecka. Jeśli w diecie matki karmiącej brakuje produktów zawierających taurynę, to warto ją wprowadzić w suplementacji. Dzięki swoim właściwościom polecana jest osobom pracującym w nocy oraz zawodowym kierowcom. Zmniejsza senność i obniża stres. Oczywiście natury nie da się oszukać i tauryna nie będzie remedium na wszystkie problemy związane z pracą zmianową czy też nocnym trybem życia. Jej działanie przypomina bezpiecznik ochraniający przed przeciążeniem rytmu dobowego. Ze wszystkich sił, na tyle na ile się da, będzie się starać ustabilizować tą nienormalną sytuację. Dobrze to widać u osób starszych, którzy bardzo często cierpią na bezsenność. Być może stoi za tym zbyt niski poziom tauryny który obniża się im jesteśmy starsi? Organizm jest wtedy przeciążony i wystawiony na działanie czynników rozregulowujących (np. nadmiar metali ciężkich). Dodatkowo, dieta osób starszych jest bardzo ograniczona. Ci którzy mają dostęp do mięsa organicznego zwierząt karmionych trawą, owoców morza, jaj od kur z wolnego wybiegu, to jeszcze są w stanie dostarczyć chociaż minimalne ilości tauryny. Ile jest takich osób? Uważam, że tauryna powinna być w stałej suplementacji osób po 65 roku życia. Chemioterapia Tauryna, wraz z metioniną i cystyną była analizowana przed i po chemio lub radioterapii. Spośród tych trzech aminokwasów tylko poziom tauryny był mocno zaniżony u wszystkich badanych osób. Ciężko jest określić znaczenie kliniczne, ale jest pewne że intensywna chemioterapia i radioterapia prowadzi do zmniejszenia tauryny.80 Tauryna w żywności Tauryna jest dostępna w różnych rodzajach żywności. W niewielkich ilościach znajduje się w mleku krowim i jajkach. Dużo więcej jest jej w małżach, krewetkach, ostrygach, przegrzebkach i rybach morskich. Nie stwierdzono tauryny w rybach słodkowodnych. Zaś najwięcej tauryny jest w mięsie indyka i kurczaka. Mięso czerwone zawiera taurynę, chociaż znacznie mniej niż ryby i skorupiaki. Obróbka mięsa znacznie obniża poziom tauryny. Gdyby ktoś żywił się tylko produktami przetworzonymi, to dość mocno ograniczyłby ilość tauryny w swojej diecie. W takim pożywieniu zostaje jej tylko ok. 20%. Analizy wykazały, że najwięcej produktów zawierających taurynę spożywają Japończycy z Okinawy. A jak wiemy, właśnie ten region słynie z osób długożyjących. W niektórych dietach, zwłaszcza wegetariańskich i wegańskich, brakuje odpowiedniej ilości tauryny. W roślinach strączkowych, orzechach i warzywach nie stwierdzono nawet minimalnych ilości tauryny. Za to w 4 dniowych kiełkach cieciorki jest 6 razy więcej tauryny niż w nasionach przed kiełkowaniem.81 Próbowano ustalić ile dziennie spożywamy tauryny i z „diet wszystkożernych” ten poziom wynosił ok. 58 mg. W innych badaniach szacował że spożycie wynosi mniej niż 200 mg, nawet u osób stosujących dietę bogatą w mięso.82 Suplementy Tauryna jest dość tanim suplementem. Można ją kupić za ok. 120 zł za kilogram. Co w przeliczeniu wynosi 0,12 zł za gram tauryny. W suplementach kapsułkowanych cena wynosi ok. 0,37 zł za gram, a to już jest 370 zł za kilogram. Jak widzisz różnica jest spora. Taniej będzie kupić taurynę w proszku, kapsułki oraz domową kapsułkarkę i jeszcze zostanie reszta. Przeglądając badania niezależnych laboratoriów nie zauważyłem, aby odnotowały one problemy z jakością produktów które testowały. Tauryna stosowana w suplementach jest zwykle syntetyczna, dlatego może być stosowana u osób stosujących dietę wegańską lub wegetariańską.83 Czy napoje energetyczne to dobre źródło tauryny? Nie, ponieważ kofeina i tauryna wykazują dwa różne działania, które są zależne od proporcji obu składników. Gdy zastosujemy dużo tauryny, a mało kofeiny to takie połączenie sprzyja zasypianiu. Natomiast, gdy tauryny będzie mniej niż kofeiny, to zwiększa się pobudzenie które jest silniejsze niż gdy zastosujemy samą kofeinę. To właśnie dlatego dodaje się taurynę do napojów energetyzujących zawierających kofeinę.84 Skutki uboczne napojów energetycznych są takie same jak skutki zatrucia kofeiną i obejmują nerwowość, drżenie, drgawki, zaburzenia rytmu serca i (rzadko) śmierć. Pochodne tauryny Oprócz tauryny znamy również jej analogi. Jednym z nich jest homotauryna, która powstaje przez dodanie atomu węgla do cząsteczki tauryny. W 1965 roku firma Abbott Laboratories po raz pierwszy opatentowała ten analog i wprowadziła go do sprzedaży jako lek na Alzheimera. I choć jest bezpieczny i zwykle dobrze tolerowany to nie został jeszcze dopuszczony do protokołów leczniczych Alzheimera. Homotauryna jest bezpieczna i przenika barierę krew-mózg. Inne znane analogi tauryny to: N-piwaloiltauryna TAU-15 (chlorowodorek kwasu N-izopropyloamido-2-(1-fenyloetylo)aminoetanosulfonowego) Tauropiron Akamprozat (acetylohomotaurynian wapnia) Pochodna acetylohomotauryny, akamprozat, jest skutecznie stosowany w leczeniu alkoholizmu. W 2004 roku amerykańska FDA zatwierdziła akamprozat (Campral™) do leczenia uzależnienia od alkoholu. Badanie poziomu tauryny Naukowcy pracujący w laboratorium wykonali testy poziomu tauryny w odniesieniu dobowym. W przypadku mężczyzn gdy poziom tauryny spadał poniżej 1000 μmol / 24h, śmiertelność z powodu chorób układu krążenia gwałtownie wzrastała. W przypadku kobiet gwałtowny wzrost zagrożenia zaczyna się, gdy poziom tauryny spada poniżej 750 μmol / 24h. Ile przyjmować? Tauryna dobrze się wchłania i jest wydalana głównie z moczem, w postaci niezmienionej i częściowo w postaci metabolitów. Nie ma zalecanego dziennego spożycia (RDA) tauryny. Minimalne szacunkowe zapotrzebowanie fizjologiczne wynosi zaledwie 75 mg. Liczne artykuły sugerują aby profilaktycznie przyjmować taurynę w dawce od 1000 mg do 2000 mg (czyli od grama do dwóch gramów) dwa lub trzy razy dziennie. Jednak coraz większe grono specjalistów badających wpływ tauryny na organizm sugeruje, aby za optymalną uznać dawkę 3000 mg (3 gramy) tauryny na dobę. Najlepiej, gdy będzie przyjmowana dwa lub trzy razy dziennie. Uzyskanie takiej ilości tauryny z żywności jest trudne. W niektórych przypadkach chorobowych zaleca się przyjmować wyższe dawki. Należy pamiętać, że działanie tauryny jest początkowo powolne i wymaga dłuższego czasu suplementacji. Tauryna wykazuje również dwufazową reakcję w zależności od dawki. Czasami niższa dawka jest lepsza niż wyższa. Niskie stężenie tauryny (1 mM) wywołuje hiperpolaryzację, ale przy wyższym stężeniu (10 mM), po hiperpolaryzacji następuje powolna depolaryzacja.85 Za wysoką dawkę tauryny przyjmuje się 100 mg/kg masy ciała. Czyli dla osoby ważącej 70 kg będzie to dawka 7 gramów. profilaktycznie: 1000 - 2000 mg niewydolność serca: 2 x 500 mg - 3 x 2000 mg przerost lewej komory serca: 2 x 1500 mg podwyższona agregacja płytek krwi: 3 x 500 mg upośledzona funkcja śródbłonka: 3 x 500 mg choroby mięśni: 500 - 1000 mg eozynofilia: 2 x 500 mg nadciśnienie: 3 x 500 mg (do 6 gramów) choroby wątroby: 1500 - 6000 mg (6 gramów) nadmiar cholesterolu: 3 x 1000 mg cukrzyca typu I : 2 x 500 mg cukrzyca typu II: 2 x 1500 mg jaskra: 500 - 1000 mg Tauryna przyjmowana w dawce od 400 mg do 6000 mg na dobę: obniża poziom trójglicerydów, cholesterolu całkowitego, LDL oraz lipoprotein o niskiej gęstości poprawia wydajność organizmu w ćwiczeniach wytrzymałościowych zmniejsza agregację płytek krwi poprawia wrażliwość na insulinę poprawia kontrolę cukrzycy i powikłań cukrzycy poprawia wyniki w teście zaburzeń poznawczych poprawia czynność serca zmniejsza ciśnienie krwi zmniejsza stan zapalny łagodzi skurcze mięśni „Osobiście biorę około 2000 mg dziennie, ale w przypadku osób które dopiero zaczynają przygodę z suplementami tauryny, polecam zacząć od niższej dawki – około 500 do 1000 mg – a następnie ją zwiększać”. - dr Paulvin (specjalista medycyny regeneracyjnej) Bezpieczeństwo Tauryna jest naturalnie występującym aminokwasem w naszym organizmie, dlatego powinna wykazywać minimalne, jeśli w ogóle, niepożądane skutki uboczne. Przeprowadzone badania toksykologiczne nie wykazały żadnych genotoksycznych, rakotwórczych ani teratogennych86 skutków tauryny.87,88,89,90 Różne badania podają różne maksymalne dawki tauryny bez zaobserwowanych działań niepożądanych tzw. NOAEL. Jedni donoszą że dobowa dawka wynosi 500 mg/kg masy ciała, inni że 462 mg/kg dzień. Natomiast Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) poinformował, że jest to 1000 mg/kg masy ciała dziennie.91 Patrząc na liczne badania, widać że dawka 1000 mg/kg masy ciała jest przesadnie zawyżona. EFSA dopuściła tę dawkę jako bezpieczny dodatek do napojów energetycznych. Tylko, te napoje zawierają również inne aktywne związki i potencjalne niekorzystne skutki działania tauryny mogą być przez nie zakamuflowane. Dla przypomnienia, wg. dopuszczonej dawki przez EFSA zdrowy dorosły, ważący 70 kg, może bezpiecznie przyjąć 70 gramów tauryny na dobę. Inne badania mówią, że górna granica dla osoby ważącej 70 kg to 32 - 35 gramów. Takich dawek w suplementacji się nie używa. Zachowując zdrowy rozsądek i suplementując zgodnie z sugerowanymi dawkami, tauryna będzie bardzo bezpiecznym aminokwasem. Gdy przyjmiemy jej za dużo, to organizm usunie jej nadmiar z moczem. Objawy przedawkowania to ból brzucha, biegunka lub wymioty które prowadzą do odwodnienia. Odnotowano u niektórych osób, nieznaczne obniżenie ciśnienia krwi, co warto uwzględnić gdy jesteśmy „niskociśnieniowcami” lub przyjmujemy leki na nadciśnienie. Interakcje Tauryna może spowolnić usuwanie litu z organizmu, dlatego osoby przyjmujące lit powinny skonsultować to z lekarzem. Być może potrzebne będzie zmniejszenie dawki litu. Drugą wykazaną interakcje zauważono u osób przyjmujących taurynę i leki obniżające ciśnienie krwi. Takie połączenie może doprowadzić do zbyt niskiego ciśnienie krwi. Przeciwskazania Suplementację tauryną odradza się osobom z problemami psychicznymi, przyjmujących leki psychotropowe. Istnieje ryzyko wystąpienia niepożądanych reakcji. Dużą ostrożnością powinny wykazać się też osoby cierpiące na chorobę afektywną dwubiegunową. Może ona pogorszyć objawy maniakalne, a poza tym ogranicza usuwanie litu który jest zapisywany w przypadku tej choroby. Ciekawostki Poziom tauryny we krwi u osób starszych jest o ponad 80% niższy niż u osób młodszych Małpy którym podawano taurynę mniej przybierały na wadze i miały większą gęstość kości Myszy leczone tauryną żyły o 10%-12% dłużej niż myszy niesuplementowane Czas życia robaków karmionych tauryną wzrósł o 10–23% w porównaniu z robakami, które jej nie otrzymywały Stężenie tauryny u myszy, małp i robaków gwałtownie spada wraz z wiekiem Jest to jedyny aminokwas posiadający własny znak zodiaku

Tauryna

eL-Amino

“Zakwaszanie” żołądka

Rutyna

Miód jako lek na rany

Synergia magnezu i witaminy D

Paracetamol – realne zagrożenie

Mgła umysłowa

Temperatura w sypialni