Z czasem włosy siwieją, a siwe włosy należą do najbardziej charakterystycznych oznak starzenia się. Aby pozbyć się siwizny, musisz skorzystać ze sztucznych metod, takich jak farbowanie włosów. Jednak sztuczna koloryzacja nie wpływa pozytywnie na budowę i zdrowie siwych włosów. Istnieją metody, dzięki którym siwe i białe włosy mogą częściowo odzyskać kolor. Co to za metody? Dlaczego włosy siwieją? Z jakiego powodu włosy stają się siwe? Produkcja barwnika, feomelaniny, która nadaje włosom kolor, zachodzi tylko przy wysokich poziomach antyoksydantów i aminokwasów, takich jak tyrozyna i cysteina. Niski poziom antyoksydantów skutkuje nadmiernym wytwarzaniem wolnych rodników, które zakłócają produkcję feomelaniny, powodując powstawanie eumelaniny, czyli szarego barwnika. Wolne rodniki to cząsteczki naładowane tlenem, które niszczą otaczające tkanki. Zbyt duża ilość wolnych rodników skutkuje nadmiernym wykorzystaniem aminokwasów, takich jak cysteina, i antyoksydantów niezbędnych, aby włosy mogły zachować naturalny kolor. Oznaka agresywnego działania wolnych rodników Siwe włosy to objaw zwiększonego poziomu wolnych rodników, podobnie jak plamy pigmentacyjne na skórze, pojawiające się w starszym wieku. Dlaczego? Jak już wiesz, aby włosy mogły zachować naturalny kolor dzięki barwnikowi o nazwie feomelanina, konieczne jest zwiększenie poziomu antyoksydantów. Jednak poziom antyoksydantów oraz cysteiny znacznie spada pod wpływem dużej ilości wolnych rodników. Cysteina, która ogranicza liczbę cebulek siwych włosów, jest również niezbędna przy wytwarzaniu najsilniej działającego antyoksydantu o nazwie glutation, neutralizującego wolne rodniki wokół cebulki włosa, co oznacza, że im więcej cysteiny jest wykorzystywane do ograniczenia ilości siwych włosów, tym bardziej spada poziom glutationu. W ten sposób powstaje błędne koło – spada liczba substancji potrzebnych do nadania włosom ich naturalnego koloru, przez co włosy stają się w przyspieszonym tempie siwe, a nawet białe. Zjawisko to tłumaczy, dlaczego niektórzy ludzie siwieją bardzo szybko. Oznaka mądrości, czy nie najlepszego stanu zdrowia? 40-letni mężczyzna, u którego pojawiają się pierwsze siwe włosy, zaczyna nabierać prezencji. Jest postrzegany jako mądrzejszy, bardziej doświadczony, mający w sobie więcej powagi. Być może coś w tym jest, jednak pewne jest tylko to, że pojawianie się siwych włosów, podobnie jak pojawianie się zmarszczek świadczy o pogorszeniu stanu zdrowia. Siwe włosy świadczą o intensywnych atakach wolnych rodników. To nie tylko drobny problem estetyczny. Ich obecność świadczy o tym, że nasz stan zdrowia nie jest optymalny. Duński epidemiolog Schnohr oraz jego zespół wykazali o 19% mniejszą śmiertelność u osób niemających siwych włosów w porównaniu z ludźmi w tym samym wieku, którzy mają siwe włosy. Większa śmiertelność osób z siwymi włosami wynika głównie z większej częstości występowania u nich zawałów serca. Ryzyko zawału serca jest o 40% większe u osób ze szpakowatymi włosami i podwaja się u osób z siwymi włosami. Suplementy diety mogą w umiarkowanym stopniu przywrócić kolor siwym włosom Pierwszym krokiem, jaki należy wykonać, kiedy pojawią się siwe włosy, jest wyeliminowanie z diety ziaren, które nigdy nie kiełkowały, zwłaszcza jeśli istnieje podejrzenie występowania nietolerancji zbóż (celiakii). W literaturze naukowej można znaleźć doniesienia o przypadkach odwrócenia procesu siwienia włosów po odstawieniu zbóż. Należy unikać chleba, musli, owsianki, makaronów, a po sześciu miesiącach zauważalny będzie korzystny wpływ takiej diety na włosy. Testy na alergie pokarmowe mogą pomóc rozpoznać alergię na poszczególne produkty spożywcze, ale testy te nie zawsze wykrywają nietolerancję zbóż. Kolejna rzecz to miejscowe stosowanie olejów bogatych w wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-6. Według jednej z publikacji młody mężczyzna w wieku 19 lat nie tylko całkowicie zahamował i odwrócił zjawisko utraty włosów dzięki codziennemu nakładaniu na nie oleju z krokosza zawierającego od 60 do 70% kwasu linolowego, ale dodatkowo odzyskał pigmentację we włosach, którą wcześniej utracił. Jednak w przypadku kobiet, które mają długie włosy i nie chcą co rano poświęcać czasu na ich mycie i suszenie, wystarczające może okazać się nakładanie oleju z krokosza na włosy dwa razy w tygodniu, tyle że wówczas efekty będą widoczne później. Poprawę stanu włosów można również osiągnąć, przyjmując kapsułki z olejem z ogórecznika w dawce od 3 do 5 gramów dziennie. Także przy niedoborze miedzi włosy mają tendencję do tracenia pigmentu i stają się siwe. Dlatego suplementacja tego pierwiastka jest wskazana u wszystkich osób mających siwe włosy i niski poziom miedzi. Podobnie rzecz ma się z cynkiem. Im ciemniejsze włosy, tym więcej zawierają cynku i miedzi. PABA (kwas para-aminobenzoesowy) to substancja pośrednia syntezy kwasu foliowego w komórkach bakterii, która nosi również nazwę witaminy B10. Ludzie nie mają enzymów potrzebnych do przekształcenia się PABA w kwas foliowy i dlatego muszą przyjmować kwas foliowy z pożywienia, np. z zielonych, liściastych warzyw. Niektóre bakterie znajdujące się w ludzkim jelicie, w tym E. Coli, wytwarzają PABA i są w stanie przekształcić go w kwas foliowy. Leczenie z zastosowaniem PABA wydaje się skuteczne, jeśli chodzi o odwracanie procesu siwienia włosów. PABA używano w latach czterdziestych i pięćdziesiątych w dawkach od 200 do 400 mg na dobę i od 6 do 21 gramów na dobę w leczeniu różnych chorób. Jak wykazano, jednym ze skutków ubocznych jego działania jest zmiana koloru włosów na ciemniejszy. Odsetek pacjentów, którzy dzięki PABA odzyskali naturalny kolor włosów, wynosi od 10 do 81%. Witamina B12 może również przywrócić pigmentację odbarwionym włosom. Stosowana jest w formie mezoterapii, która polega na miejscowym wstrzykiwaniu witaminy B12 w te części owłosionej skóry głowy, które pokryte są siwymi włosami, aby częściowo przywrócić włosom kolor. Niedobór biotyny może również powodować siwienie włosów, które pod wpływem przyjmowania biotyny odzyskują kolor. Aminokwas o nazwie fenyloalanina może również mieć istotne znaczenie, ponieważ przyjmowanie go może przywrócić pigmentację skóry w miejscach dotkniętych bielactwem (miejscach na skórze, w których znajdują się odbarwione plamy). To daje nadzieję, że podobnie zadziała on na odbarwione włosy. Jak dotąd nie znalazłem jednak żadnego badania, które by to potwierdzało. Uwaga, zachowaj ostrożność! Fenyloalaniny nie wolno stosować u pacjentów dotkniętych rzadką chorobą o nazwie fenyloketonuria, w której fenyloalanina nie jest metabolizowana i staje się bardzo toksyczna. Tyrozyna (będąca prekursorem pigmentu o nazwie melanina) oraz cysteina (która wchodzi w skład włosa i jest prekursorem antyoksydantu o nazwie glutation potrzebnego do syntezy melaniny) to również aminokwasy przydatne podczas walki z siwieniem włosów. Badanie wyhodowanych laboratoryjnie cebulek ludzkich włosów wykazało, że siwe włosy pojawiają się, kiedy spada poziom metioniny, co sugeruje, że jej suplementacja może również przywrócić pigmentację włosów u osób, u których występuje niedobór tego aminokwasu. W poniższej tabeli przedstawiamy wykaz niedoborów składników odżywczych, które sprzyjają depigmentacji włosów, oraz opisujemy różnice w wyglądzie siwych włosów zależne od rodzaju niedoboru, ilustrując je zdjęciami. Terapia hormonalna powinna docelowo skuteczniej przywrócić naturalny kolor Muszę przyznać, że u siebie nie odnotowałem jeszcze wyraźnych efektów, jeśli chodzi o przywracanie koloru siwym włosom. Jak na wiek 60 lat mam ich niewiele, ale jednak mam. W pewnym momencie stosowałem melanotan II (niezarejestrowany w Polsce) – syntetyczną pochodną MSH (hormonu stymulującego melanocyty), który stymuluje pigmentację oraz powoduje ciemnienie skóry, jednocześnie przywracając pigmentację włosom. Jednak moja biała skóra (z niedoborem MSH) stała się dosłownie czarna (oznaka przedawkowania) po 6–8 miesiącach leczenia. Moje pojedyncze siwe włosy ściemniały, jednak pozostałe brązowe włosy zmieniły kolor na czarny, tak że kontrast pomiędzy ciemniejszymi siwymi włosami a czarnymi włosami stał się jeszcze wyraźniejszy, stwarzając mylne wrażenie, że siwych włosów jest jeszcze więcej. Jakie jeszcze hormony są skuteczne? Kilku pacjentów donosi, że część z ich siwych włosów odzyskała kolor po tym, jak zaczęli stosować leczenie hormonem wzrostu lub testosteronem. Korzystny efekt leczenia jest częściowy (niecałkowity), ale wyraźnie widoczny. W tabeli poniżej przedstawiamy różne rodzaje siwych włosów, zależnie od niedoborów hormonalnych, które sprzyjają ich powstawaniu. W tabeli poniżej wymieniamy terapie hormonalne, które mogą, przynajmniej częściowo, wyeliminować siwe włosy. Efekty leczenia są zachęcające, ale jak dotąd niedoskonałe, a czasami (może nawet dość często) leczenie rozczarowuje brakiem zadowalających efektów. Wnioski Pojawienie się siwych włosów to znak, że Twój stan zdrowia się pogarsza i że powinieneś lepiej o siebie zadbać: uzupełnić niedobory składników odżywczych i niedobory hormonalne, lepiej się odżywiać i wieść spokojniejsze życie. Jak wynika z mojego dotychczasowego doświadczenia, jeśli chodzi o poprawianie stanu zdrowia włosów i przywracanie naturalnego koloru siwym włosom, stosowanie suplementów diety i środków hormonalnych w celu skorygowania niedoborów przynosi jedynie częściowe i często nie do końca zadowalające efekty. Jednak nawet jeśli bardzo często suplementy te nie przywracają siwym włosom naturalnego koloru w wystarczającym stopniu, są one skuteczne, jeśli chodzi o spowalnianie procesu siwienia, a nawet opóźnianie go o 10–15 lat. Autor tekstu: Dr Thierry Hertoghe, poświęcił swoje życie promowaniu medycyny skupionej na potrzebach pacjentów, a zarazem opierającej się na silnych podstawach naukowych. Jest założycielem Hertoghe Medical School (Akademii Medycznej Hertoghe), która znajduje się w Belgii, w Brukseli.
